BLüM4.ppt

BÖLÜM 4
Kamusal Mallar
Malların Özellikleri
Dışlanabilme - Dışlanamama
Dışlanabilme – herhangi bir kişiyi malın tüketiminden dışlayabilmek nispeten kolaydır
Dışlanamama – herhangi bir kişiyi malın tüketiminden dışlayabilmek ya çok pahalıdır ya da imkânsızdır
Rakip – Rakip Olmama
Rakip (Rival) – bir defa üretildiğinde ek bir kişinin malı tüketmesinin ek kaynak maliyeti pozitiftir
Rakip Değil (Non-rival) – bir defa üretildiğinde başka bir kişinin malı tüketmesinin ek kaynak maliyeti sıfırdır
0
Malların Türleri
DIŞLANABİLME
RAKİP OLMA DURUMU
EVET
HAYIR
EVET
HAYIR
ÖZEL
MALLAR
KAMUSAL MALLAR
ORTAK MALLAR
DOĞAL TEKEL
Kamusal Malların Kayda Değer Özellikleri
Herkes tarafından aynı miktarda tüketilmelerine karşın herkes tarafından aynı değerde görülmeyebilir.
Bir malın kamusal mal olarak sınıflandırılması mutlak değildir; piyasa koşullarına ve teknolojik duruma bağlıdır.
Saf Olmayan (impure) Kamusal Mallar
Bir mal, kamusal malların bir özelliğini taşırken diğer bir özelliğini taşımayabilir.
Bazı mallar geleneksel olarak mal olarak düşünülmese de kamusal mal özelliği taşıyabilirler
Özel malların sadece özel sektör tarafından sağlanması diye birşey yoktur.
Kamuca sğalanan özel mallar
Bir malın kamuca sağlanması söz konusu malın kamu sektöründe üretileceği anlamına gelmemektedir.
Diğer Bazı Kamusal Mallar
Temel Araştırma (Basic research)
Yoksullukla Mücadele Programları (Programs to fight poverty)
Trafiğin Olmadığı Paralı Olmayan Yollar (Uncongested nontoll roads)
Havai Fişek Gösterisi (Fireworks display)
Özel Malların Etkin Sağlanması
Fiyat
Adam (DfA)
Eve (DfA)
Piyasa (DfA+E)
$11
5
1
6
$9
7
3
10
$7
9
5
14
$5
11
7
18
$3
13
9
22
$1
15
11
26
0
DfA
DfE
DfA+E
0
Sf
$
Piza Miktarı
Pareto Etkinlik (Efficiency )– Özel Mallar Durumu (Private Goods Case)
MRSfa = Pf/Pa
Pa = $1 olsun bu taktirde,
MRSfa = Pf
DfA Adam için MRSfa göstermektedir.
DfE Eve için MRSfa göstermektedir.